دسته: ازدواج,تربیتی
ا
3. دوستی و محبّت و عشق: آدمی در هر سن ومرحله ای از حیات خویش، به محبّت احتیاج دارد و علاقه مند است که دیگران به او مهر بورزند.[9] استاد شهید مطهری در این باره می گوید:
پسر و دختری که هیچ کدام آن ها در زمان تجرّدشان در هیچ چیزی نمی اندیشیدند مگر آنچه مستقیماً به شخص خودشان ارتباط داشت، همین که به هم دل بستند و کانون خانوادگی تشکیل دادند، برای اوّلین بار خود را به سرنوشت موجودی دیگر علاقمند می بینند. شعاع خواسته هایشان وسیع تر می شود و چون صاحب فرزند شدند، به کلّی روحشان عوض می شود.[10]
و اگر به اتّحاد روح زن و شوهر و عواطف صمیمانه ای که تا آخرین روزهای پیری که غریزه جنسی فعّالیتی ندارد، توجه کنیم به این نقش ازدواج بهتر پی می بریم.
4. تکمیل و تکامل: هیچ انسانی به تنهایی کامل نیست؛ به همین جهت پیوسته در صدد این است که نقص و کمبود خویش را جبران کند، جوانان با گزینش همسری شایسته، موجبات رشد و تکامل خود را فراهم می کنند و در مسیر زندگی، از نظرات و تشویق ها و حمایت های یکدیگر بهره مند می شوند. شهید مطهری درباره نقش تربیتی ازدواج می گوید: یک پختگی هست، که جز در پرتو ازدواج و تشکیل خانواده پیدا نمی شود، در مدرسه پیدا نمی شود، در جهاد نفس، نماز شب و ارادت نیکان پیدا نمی شود، این را فقط در همین ازدواج و تشکیل خانواده باید به دست آورد.[11]
5. تولّد فرزند و بقای نسل و سلامت آن: میل به داشتن فرزند و تداوم نسل ها و پرورش انسان ها از انگیزه و اهداف مهمّی است که در طول دوره های گوناگون، همواره عامل مهمّ ازدواج و تشکیل خانواده بوده است .
تشکیل خانواده، ایجاد کانون پذیرایی نسل آینده است و سعادت نسل ها بستگی به وضع خانوادگی دارد و سلامت امنیت فرزندان در گرو استحکام خانواده می باشد.[12]
6. سلامت و امنیت فردی و اجتماعی: خانواده کوچک ترین واحد اجتماعی و مقدّس ترین نهاد بشری است و در بردارنده پاک ترین و عمیق ترین مناسبات انسانی است که برای سلامت و امنیت و سعادت فرد و اجتماع، سودمند و ضروری است. قرآن کریم زن و شوهر را به لباس یک دیگر تشبیه نموده است.[13]
همان طور که انسان همیشه با لباس است و لباس، هم مایه آراستگی و زیبایی و هم جامه ستر و عفاف اوست، زن و شوهر نیز همین گونه اند. لباس از همه چیز به تن انسان نزدیک تر است و محرم تر؛ و آن گاه همین لباس در عین نزدیکی به تن، بدن را از دیگران می پوشاند و دور می سازد؛ همان طور که از نوع لباس فرد می توان به شخصیت و افکار او پی برد، از نوع همسری که بر می گزیند نیز می توان به شخصیت و هویت او پی برد.
ازدواج فوائد فردی و اجتماعی بی شماری دارد؛ افزایش قدرت جامعه، فقط ایمان و کاهش بزه کاری در جامعه، جلوگیری از به هم خوردن نسل ها و حفظ ارزش ها و سنت ها از این قبیل است.
نکته: تفاوت عمده دختر و پسری که تشکیل خانواده می دهند با دختری و پسری که در یک جامعه بی بند و بار، رابطه جنسی بر قرار می کنند، این است که زن و شوهر مطابق تمثیل قرآنی در حکم لباس یک دیگر و مایه عفت و پوشیدگی هم می باشند و حال آن که دو تای دیگر موجب برهنگی و بی عفتی یکدیگر می شوند.[14]
«ایور موریش»، جامعه شناس غربی معاصر، درباره نقش خانواده در زمینه های مختلف می گوید:
«برخی از وظایف روانی و اجتماعی، در نقش تربیتی خانواده مستترند. مناسبات جنسی و عاشقانه برای انسان نیاز اساسی محسوب می شود و هر چند واضح است که می توان این نیازها را در خارج از نهادهای خانواده و ازدواج برآورده کرد؛ ولی این نکته نیز واضح است که ارضای کاملاً نامحدود خواسته های جنسی، به فروپاشی نظام جامعه و مناسبات آن منجر می شود … خانواده، واحد بسیار تخصّصی تأمین محبتّی است که به حصول اطمینان از ثبات عاطفی کمک می کند. تحقّق این امر هنگامی است که زن و مرد در شرایطی امروزی، زندگی موفّقیت آمیز داشته باشند. ثبات عاطفی در بلند مدت، بسیار بیش تر از هیجانات جسمانی برای انسان جنبه حیاتی دارد.[15]
7ـ بهبود وضع اقتصادی: ازدواج افزون بر تکامل دینی، به پیشرفت اقتصادی می انجامد زیرا حس مسئولیت، پرهیز از اسرافگری و آینده نگری برای خود و فرزندان، پس از ازدواج رخ می دهد وعده خداوند در سوره نور و گفتار پیشوایان دینی در این باره نیز به این معنی تأکید می کنند.[16]
8ـ جلوگیری از بروز انواع اختلالات و بیماری های روانی و عصبی: روان شناسان ریشه بسیاری از عوارض ناراحت کننده عصبی و بیماری های روانی و اجتماعی را احساس محرومیت به ویژه در زمینه امور جنسی تشخیص داده اند.[17]
هر گونه افراط و زیاده روی (آزادی کامل جنسی) یا تفریط (کوتاهی کردن یا سرکوب کردن) و ازدواج نکردن؛ باعث افسردگی، اضطراب، هراس، یأس و ناامیدی، بی قراری و ناآرامی، بی خوابی، بی اشتهایی، خستگی فکری و… می شود.
9ـ پیشگیری از بروز انواع بیماری های جسمی: برخی بیماری های جسمی و ناراحتی های عصبی مانند: تنگی نفس، ناراحتی قلب، افزایش طبش قلب، خستگی و کوفتگی عمومی، ناراحتی معده، سردرد، ضعف عمومی و… از خطرهای توصیف ناپذیر عدم ارضای غریزه جنسی است. از سوی دیگر، برآوردن این غریزه به روش های نادرست مانند روابط جنسی آزاد، پی آمدهایی به مراتب بدتری چون بیماری سیفلیس، سوزاک، ایدز و … خواهد داشت.[18]
حرف آخر:
پس تا انسان زنده است و زندگی می کند، نیازمند یار و یاوری مهربان و رفیقی همدل و همراه و پشتیبان لحظه های تنهایی است و همسر انسان بهترین فرد است. اینجاست که دین مبین اسلام بر ازدواج تاکید فراوانی داشته و پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ و سایر معصومین ـ علیهم السلام ـ و بزرگان بر آن تاكید و توصیه بسیار می نمودند.
—————————
[1]. ر.ک: سوره ی رم / 21.
[2] . وسائل الشیعه، ج14، ص 3.
[3] . همان، ص 6.
[4] . هاشمی رکاوندی، مجتبی، روح زن، شفق، 1370، ج1، ص 25.
[5] . نوابی نژاد، شکوه، مشاوره ازدواج، و … تهران، انجمن اولیاء و مربیان، 1379، ص 5.
[6] . سوره روم / 21.
[7] . وسایل الشیعه، ج14، ص 7.
[8] . مشاوره ازدواج، ص 6 و 7، برای مطالعه درباره اهداف ازدواج، ر.ک: آیت الله امینی آیین همسرداری، ص 11 ـ 23.
[9] . استادان طرح جامعه و آموزش خانواده، جوان و تشکیل خانواده، ص 109 و 129.
[10] . شهید مرتضی مطهری، جاذبه و دافعه علی(ع)، ص 40.
[11] . جوان و تشکیل خانواده، ص 108 و 129، کتاب مشاوره ازدواج، ص 5 ـ 10.
[12] . مرتضی مطهری، تعلیم و تربیت در اسلام، ص 398.
[13] . ر.ک، سوره بقره / 178.
[14] . حداد عادل، غلامعلی، فرهنگ برهنگی و برهنگی فرهنگی، ص 72.
[15] . موریش، ایور، در آمدی بر جامعه شناسی تعلیم و تربیت، ص 172.
[16] . حبیب نژاد، سید احمد، پیوند آسمانی، قم، مرکز پژوهش های اسلامی صدا و سیما، 1381، ص 56.
[17] . همان، ص 60، به نقل از ازدواج در آستانه علم، ص 108.
[18]. ر.ک: همان ، ص60.
